Umut Yılmaz Güney’in siyasal filmlerinin ilki. O nasıl bir filmdir ki yoksulluğu bu kadar güzel anlatırken içinde komik yönler de barındırabilsin. Artık eski faytonların yerini otomo0billerin aldığı yıllarda Adana’da eski faytonculuğun devri kapanmak üzeredir. Fakat Cabbar’ın faytonu daha eskidir ve atları zaten borç parayla almıştır. Bu arada arkadaşı da (Tuncel Kurtiz) onu define bulmaya ikna etmeye çalışmaktadır. Nitekim eder de. Nefesi kuvvetli Hoca ile defineyi bulmaya giderler.
Yoksulluğun, çaresizliğin insanı nasıl anlamsız davranışlara sevkettiğini çok iyi anlatır Umut. Asıl trajikomik olan şey, Sansür Kurulunun, filmde yer alan faytoncu Cabbar’ın giyimi ve kuşamını, fakirliğin bir sembolü olarak ele alması, zengin otomobil sahibi hakkında takibat yapılamayacağı kanaati verilmesini, faytoncunun iş ararken zengin-fakir ayrımı yapılmasını, Cabbar’ın (Yılmaz Güney) Amerikalı zenciyi soymasını, sabah namazının güneş doğarken kılınmasını sakıncalı bularak, filmi yasaklamış olması.
evet, gerçekten de umut, sade anlatımı ve görselliğiyle yoksulluğu ve yoksulluğun düzen içindeki pozisyonunu güzel anlatmıştır. yasaklanmasına şaşmamalı çünkü adaletsizliği sorgulatan bir mesajı var. eh, malum o günler “gomunüstlük yapmayın ulen” dönemi. korkmuşlardır şimdi filmi izlerler de ayaklanır bu yoksullar diye. oysa sanırım hüzünlenirlerdi sadece. hem memlekete “umut” gelecekse onu da devlet getirirdi, bunu da unutmamak lazım.
muhteşem bir film umut… hatırlattığınız için sağolun hocam…